فهرست بها، ساختار، نحوه استفاده، نکات کلیدی

نویسندگان: محمد غضنفری، مهدی مشعورا

چرا فهرست بها در کشور تدوین و منتشر شد؟

چرا در طرح ها و پروژه ها و به خصوص در طرح های تملک دارایی های سرمایه ای (عمرانی) به فهرست بها نیاز داریم؟ و چرا فهارس بها در کشور تدوین و منتشر شدند؟

در دهه چهل شمسی میزان استخراج و فروش نفت کشور به صورت ناگهانی افزایش یافت. در انتهای دهه چهل و اوایل دهه پنجاه شمسی، قیمت جهانی نفت افزایش یافت به نحوی که قیمت متوسط هر بشکه نفت خام اوپک از 1.2 دلار در سال 1348 به 11 دلار در سال 1353 افزایش یافت. این افزایش قیمت نفت باعث افزایش درآمدهای ارزی کشور گردید. به دلیل افزایش درآمدهای کشور، پروژه ها و طرح های متعدد عمرانی در کشور آغاز گردید.

در آن زمان یک مرجع فنی و قیمتی برای پروژه های عمرانی وجود نداشت. مشاوران و پیمانکاران هنگام برآورد قیمت، قیمت های غیر واقعی را در انتهای برآورد پیشنهاد می دادند. همین موضوع باعث شده بود که پروژه ها با قیمت های بیشتر از حد متعارف به پایان برسند که خود منجر به تورم اقتصادی  شده بود.

قانون برنامه و بودجه

قانون برنامه و بودجه در دهم اسفند ماه سال 1351 تصویب گردید. در بند 10 ماده 1 قانون برنامه و بودجه، طرح عمرانی به شرح زیر تعریف گردید:

“ماده 1- بند 11- طرح عمراني ـ منظور مجموعه عمليات و خدمات مشخصي است كه بر اساس مطالعات توجيهي فني و اقتصادي يا اجتماعي كه توسط دستگاه اجرايي انجام مي شود طي مدت معين و با اعتبار معين براي تحقق بخشيدن به هدف هاي برنامه عمراني پنجساله به صورت سرمايه گذاري ثابت شامل هزينه هاي غيرثابت وابسته در دوره مطالعه و اجرا و يا مطالعات اجرا ميگردد و تمام يا قسمتي از هزينه هاي اجراي آن از محل اعتبارات عمراني تامين مي شود و به سه نوع انتفاعي و غيرانتفاعي و مطالعاتي تقسيم مي گردد:

الف ـ طرح عمراني انتفاعي: منظور طرحي است كه در مدت معقولي پس از شروع به بهره برداري علاوه بر تامين هزينه هاي جاري و استهلاك سرمايه سود متناسبي به تبعيت از سياست دولت را نيز عايد نمايد.

ب ـ طرح عمراني غيرانتفاعي: منظور طرحي است كه براي انجام برنامه هاي رفاه اجتماعي و عمليات زير بنايي و يا احداث ساختمان و تاسيسات جهت تسهيل كليه وظايف دولت اجرا مي گردد و هدف اصلي آن حصول درآمد نمي باشد.

پ ـ طرح مطالعاتي: منظور طرحي است كه بر اساس قرارداد بين سازمان و يا ساير دستگاه هاي اجرايي با موسسات علمي و يا مطالعاتي متخصص براي بررسي خاصي اجراء مي گردد.”

ماده 21 و ماده 23 قانون برنامه و بودجه

همچنین طبق ماده 21 قانون برنامه و بودجه:

“ماده 21ـ مسؤوليت تهيه و اجراي طرح هاي عمراني با دستگاه هاي اجرايي است و اجراي طرح هاي عمراني از نظر مقررات استخدامي و مالي و معاملاتي تابع مفاد اين قانون و ساير قوانين و مقررات عمومي دولت خواهد بود.“

مطابق ماده 23 قانون برنامه و بودجه:

“ماده 23ـ سازمان براي تعيين معيارها و استانداردها و همچنين اصول كلي و شرايط عمومي قراردادهاي مربوط به طرح هاي عمراني آيين نامه اي تهيه و پس ازتصويب هيأت وزيران بر اساس آن دستورالعمل لازم به دستگاه هاي اجرايي ابلاغ مي نمايد و دستگاه هاي اجرايي موظف به رعايت آن مي باشند.“

سازمان برنامه و بودجه برای اصلاح روند ارائه پیشنهاد قیمت ها و مطابق ماده 23 قانون برنامه و بودجه، فهرست بهایی را ابتدا در رشته راه و ساختمان در سال 1355 منتشر کرد. در سال های بعد، فهرست بها در رشته­های دیگر نیز توسط سازمان برنامه و بودجه منتشر گردید. این فهرست های بها معیار و مرجع ارائه پیشنهاد قیمت پیمانکاران قرار گرفتند. فهرست بهای واحد پایه سال 1402 در 30 رشته منتشر شده است. برای دانلود کلیک کنید. لازم به توضیح است که وزارت نفت و شهرداری تهران نیز فهرست بهای اختصاصی فعالیت های خود را منتشر می کنند.

نکته: استفاده از فهرست های بها در قراردادهای منعقده بین شرکت های خصوصی، الزامی نیست. البته با توافق طرفین قابل استفاده است.

رسته ها و رشته های فهرست بها

فهرست های بها واحد پایه در سال 1402 در هشت رسته به شرح:

• رسته ساختمان و ساختمان صنعتی
• رسته مهندسی آب
• رسته نیرو
• رسته راه و ترابری
• رسته کشاورزی و منابع طبیعی
• رسته مدیریت شهری و روستایی
• رسته کشاورزی
• رسته معدن

منتشر شده است. هر رسته شامل یک یا چند فهرست بها در رشته های به شرح زیر می باشد (30 رشته در سال 1402) :

رشته های فهرست بها

• رشته های زیرمجموعه رسته ساختمان و ساختمان صنعتی
  • ابنیه
  • تأسیسات مکانیکی
  • تأسیسات برقی
  • مرمت بناهای تاریخی
• رسته مهندسی آب
  • ساخت و ترمیم قنات
  • بهره برداری و نگهداشت تجهیزات برقی، کنترلی و ابزار دقیق تأسیسات آب و فاضلاب
  • انتقال و توزیع آب روستایی
  • شبکه جمع آوری و انتقال فاضلاب
  • بهره برداری و نگهداری از شبکه جمع آوری و انتقال فاضلاب
  • چاه
  • سدسازی
  • بهره برداری و نگهداری تأسیسات آب شرب
  • تجهیزات آب و فاضلاب
  • خطوط انتقال آب
  • شبکه توزیع آب
  • آبیاری و زهکشی
• رسته نیرو
  • خطوط زمینی انتقال و فوق توزیع نیروی برق
  • پست های انتقال و فوق توزیع نیروی برق
  • خطوط هوایی انتقال و فوق توزیع نیروی برق
  • نگهداری و تعمیرات شبکه انتقال و فوق توزیع نیروی برق
  • توزیع نیروی برق
• رسته راه و ترابری
  • راه، راه آهن و باند فرودگاه
  • نگهداری، تعمیر روسازی و ابنیه خطوط راه آهن
  • راهداری
  • کارهای دریایی و ساحلی
• رسته کشاورزی و منابع طبیعی
  • آبخیزداری و منابع طبیعی
• رسته مدیریت شهری و روستایی
  • ترمیم و بازسازی نوار حفاری در معابر
  • پسماند
• رسته کشاورزی
  • آبیاری تحت فشار
• رسته معدن
  • حفاری اکتشافی

دسته بندی رسته ها و رشته های فهرست بها

رسته ها و رشته های فهارس بها در شکل زیر مشخص شده اند:

اجزای فهرست بها

در این قسمت به ساختار و اجزای مختلف فهرست بها اشاره می کنیم. ساختار فهرست بها در اکثر رشته ها مشابه می باشد. هر فهرست بها شامل:

• دستورالعمل کاربرد
• کلیات
• فصول با موضوعات مختلف شامل الزامات هر فصل و ردیف های مربوطه
• پیوست ها شامل: مصالح پای کار، ضریب طبقات، شرح اقلام بالاسری، ضریب منطقه، دستورالعمل تجهیز و برچیدن کارگاه، و کارهای جدید می باشد.

دستورالعمل کاربرد

در این بخش به معرفی ساختار فهرست بها پرداخته می شود. چگونگی استفاده از فهرست بها و نحوه برآورد هزینه اجرای کار و تهیه فهرست بها و مقادیر کار پروژه بیان می شود. همچنین به تعریف مفاهیم اولیه مانند ردیف، نحوه شماره گذاری هر ردیف، ردیف های پایه و غیر پایه، و ردیف های ستاره دار پرداخته می شود.

ردیف هایی که دارای شرح و نرخ واحد می باشند، ردیف های پایه نامیده می شوند. ردیف هایی که دارای شرح بوده ولی نرخ واحد ندارند و یا اینکه اصلاً دارای شرح و نرخ واحد در فهرست بها نیستند، ردیف های غیر پایه یا ستاره دار گویند. در دستورالعمل کاربرد فهرست بها، همچنین محدودیت های تعریف ردیف های ستاره دار در آن رشته مشخص شده است. برای مثال، جمع مبلغ برآورد ردیف های ستاره دار نسبت به جمع مبلغ برآورد ردیف های فهرست بها (پایه و غیر پایه) بدون اعمال تجهیز و برچیدن کارگاه در رشته ابنیه در کارهای واگذاری طی مناقصه عمومی حداکثر می بایست 30 درصد باشد و در صورت لزوم به افزایش مقادیر ستاره دار، می بایست مصوبه شورای عالی فنی اخذ گردد. سقف 30 درصد ذکر شده، در کارهای مناقصه محدود و ترک تشریفات به ترتیب 15 و 10 درصد می باشد.

برای برآورد هزینه اجرای هر کار، ابتدا مقادیر آن براساس نقشه ها و مشخصات فنی پیمان محاسبه شده و بر حسب ردیف های فهرست بها یا ردیف های غیر پایه (ستاره دار) اندازه گیری می شود. در ستون بعدی در فهرست تهیه شده، نرخ واحد انجام آن ردیف نوشته می شود. این نرخ ها برای ردیف های پایه از فهرست بها استخراج می شود و برای ردیف های ستاره دار طبق آنالیز قیمت محاسبه و درج می گردد. از حاصلضرب مقادیر در نرخ های واحد هر ردیف، هزینه کل انجام آن ردیف به دست می آید و از جمع هزینه ردیف ها، مبلغ کل برآورد خالص اجرای کار برآورد می گردد.

مقدار ضریب بالاسری

در دستورالعمل کاربرد، ضرایب قابل اعمال به جمع بهای ردیف های فهرست بها و ردیف های غیر پایه مشخص شده است. ضریب بالاسری طرح های تملک دارایی های سرمایه ای (عمرانی) در صورت واگذاری از طریق مناقصه یا انحصار ناشی از مناقصه برابر 1.3 و در صورت واگذاری از طریق ترک تشریفات مناقصه یا عدم الزام به برگزاری مناقصه به استثنای انحصار ناشی از مناقصه برابر 1.2 می باشد. همچنین ضریب بالاسری کارهای غیر عمرانی در صورت واگذاری از طریق مناقصه یا انحصار ناشی از مناقصه برابر 1.41 و در صورت واگذاری از طریق ترک تشریفات مناقصه یا عدم الزام به برگزاری مناقصه به استثنای انحصار ناشی از مناقصه برابر 1.3 می باشد.

توجه: فرمت اکسل فهرست های بهای تهیه شده در وبسایت راستین ادعا به صورت فصل بندی شده و فرمول نویسی شده قابل دانلود می باشند. در این فرمت، فقط لازم است که مقادیر هر ردیف توسط کاربر درج شود و ضرایب متعلقه با توجه به شرایط پروژه، انتخاب شوند. مبلغ برآورد کار به راحتی محاسبه می گردد.

کلیات

در قسمت بعد، کلیات فهرست بها شرح داده شده است. در کلیات توضیحی از هر فصل و مصالح آن، چگونگی پرداخت هزینه های حمل مصالح، مشخصات فنی و نحوه پرداخت هزینه مصالح پای کار شرح ذکر شده است. برای مثال در کلیات فهرست بهای واحد رشته ابنیه به موارد زیر اشاره شده است:

• قیمت های فهرست بها بیانگر کل هزینه اجرای کار شامل متوسط هزینه های نیروی انسانی، ماشین آلات، ابزار، تأمین مصالح (تهیه، بارگیری، حمل، بار اندازی)، جابجایی مصالح در کارگاه، اتلاف مصالح، و هزینه آزمایش و راه اندازی می باشد.
• مبلغ مربوط به ضریب های طبقات، منطقه، بالاسری و هزینه تجهیز و برچیدن کارگاه در صورتی قابل پرداخت است که در برآورد هزینه اجرای کار منضم به پیمان منظور شده باشند و در غیر این صورت، قابل پرداخت نمی باشند.
• در ردیف هایی که نوع سیمان مشخص نشده استف منظور سیمان پرتلند می باشد.
• در فصل های کارهای فولادی سبک، کارهای آلومینیومی، کارهای چوبی، کارهای پلاستیکی و پلیمری و فصل شیشه و نصب آن، تهیه یراق آلات به عهده پیمانکار است. هزینه تهیه و حمل یراق آلات براساس فاکتور فروش مورد تأیید کارفرما با اعمال ضریب بالاسری به پیمانکار پرداخت می شود. این هزینه مشمول تعدیل نبوده و سایر ضریب های پیمان به آن تعلق نمی گیرد.
• هزینه بارگیری، حمل تا 30 کیلومتر و باراندازی مصالح در قیمت ردیف ها منظور شده است. هزینه حمل بیش از 30 کیلومتر برای مواردی که در الزامات فصل حمل و نقل پیش بینی شده است، محاسبه و اعمال می گردد.
• نمونه یا کاتالوگ فنی مصالح و تجهیزات باید از نظر تطبیق با مشخصات فنی یا دستور کارها، قبل از سفارش به تأیید مهندس مشاور برسد.
• اندازه گیری کارها براساس ابعاد کارهای انجام شده، که طبق ابعاد درج شده در نقشه های اجرایی و دستور کارها است، با توجه به کلیات و الزامات فصل ها صورت می گیرد.
• صورتجلسات باید توسط کارفرما ظرف سه هفته از تاریخ دریافت از مشاور ابلاغ شوند و یا با ذکر دلایل عدم ابلاغ، کتباً به مهندس مشاور و پیمانکار جهت اصلاح ابلاغ گردند. کارفرما پس از دریافت صورتجلسه اصلاحی، دو هفته مهلت دارد که صورتجلسه را ابلاغ کند. در صورت تأخیر در ابلاغ صورتجلسات توسط کارفرما به هر دلیل خارج از قصور پیمانکار، تأخیر در ابلاغ و تأخیر در پرداخت مبلغ صورتجلسه در رسیدگی به تأخیرات پیمانکار به عنوان تأخیر مجاز محاسبه می شود.
• صورتجلسات فاقد ابلاغ کارفرما که مورد تأیید مهندس مشاور قرار گرفته باشند با اعمال ضریب 70 درصد در صورت وضعیت لحاظ می گردند.
• ضایعات حاصل از اتلاف و دور ریز مصالحی که تهیه آن بر عهده پیمانکار است، مانند آهن آلات، متعلق به پیمانکار است.
• جمع آوری، بارگیری، حمل و تخلیه مواد زاید حاصل از عملیات اجرایی پیمانکار در ردیف برچیدن کارگاه پیش بینی شده و از این بابت هزینه جداگانه ای صورت نمی گیرد.

نکته:

پرداخت صورت وضعیت پیمان های منعقده به روش طرح و ساخت نباید براساس فهرست بهای پایه پرداخت شود و باید با مدل های دیگر پرداخت نظیر شکست کار (Cost Breakdown Structure) یا سایر روش های مندرج در اسناد ارجاع کار پرداخت گردند.

الزامات هر فصل

در ابتدای هر فصل، الزامات آن فصل، شامل الزامات عمومی و الزامات هر گروه ذکر شده است. در این قسمت توضیحاتی در مورد نحوه و چگونگی انجام بعضی ردیف ها یا نحوه پرداخت ها شرح داده شده است.

ردیف های هر فصل

ردیف های هر فصل فهرست بها، شالوده و اساس فهرست بها است که در هر فصل در جداول مشابه شکل زیر نوشته شده اند.

توضیحات شماره ردیف فهرست بها

همانگونه که مشخص است، ستون اول از سمت راست جدول، حاوی شماره ردیف است. این شماره دارای شش رقم است. دو رقم اول از سمت چپ، بیانگر فصل مربوطه در فهرست بها هستند. برای مثال، ردیفی که با شماره 01 شروع شود، از فصل اول و ردیفی که با شماره 17 شروع شود، از فصل هفدهم می باشد. شماره های سوم و چهارم بیانگر گروه می باشند. ردیف های مرتبط به یک فعالیت خاص، یک گروه را تشکیل می دهند. برای مثال، ردیفی که با شماره 0709 شروع شده باشد، بیانگر آن است که در گروه نهم (09) از فصل هفتم (07) فهرست بها قرار دارد. شماره های پنجم و ششم از سمت چپ بیانگر شماره ردیف می باشند. برای مثال ردیف 191240 بیانگر ردیف چهلم (40) از گروه دوازدهم (12) در فصل نوزدهم (19) فهرست بها می باشد.

ستون دوم در جدول، شرح فعالیت است. ستون سوم واحد انجام آن فعالیت و ستون چهارم، بهای واحد انجام آن فعالیت بر حسب ریال می باشد. چنانچه بهای واحد در ستون چهارم درج نشده باشد، یعنی آن ردیف، جزو ردیف های ستاره دار است و بهای واحد آن باید با توجه به آنالیز بها، توسط مشاور/پیمانکار محاسبه شود. در ستون پنجم مقدار فعالیت از نقشه ها و مدارک فنی استخراج شده و نوشته می شود. در ستون ششم (بهای کل)، حاصلضرب بهای واحد در مقدار درج می گردد که بیانگر برآورد هزینه انجام فعالیت آن ردیف است.

تعدیل قیمت های واحد پایه فهرست بها

نرخ های واحد انجام کارهای موجود در فهرست بها با توجه به نرخ عوامل چهارگانه لازم برای انجام آن کار شامل دستمزد نیروی انسانی، اجاره بهای تجهیزات و ماشین آلات، قیمت تأمین مصالح و هزینه های حمل مشخص می شود. نرخ های واحد پایه هر فهرست بها بر مبنای قیمت های سه ماهه چهارم سال قبل از آن محاسبه شده است. برای مثال مبنای تعیین نرخ های فهرست بهای سال 1402، نرخ های سه ماه چهارم سال 1401 می باشد. به عبارت دیگر، نرخ های فهرست بهای سال 1402 براساس نرخ های زمستان 1401 تهیه شده است. با توجه به اینکه نرخ های فهرست بهای هر سال در کل مدت آن سال ثابت است، از طرفی با توجه به تورم موجود در کشور، سازمان برنامه و بودجه، برای جبران تورم، شاخص های تعدیل موقت و قطعی نرخ های فهرست بها را به صورت سه ماهه اعلام می کند. شاخص های تعدیل فهرست بها را از اینجا دانلود کنید.

پیوست های فهرست بها

در انتهای هر فهرست بها، چند پیوست وجود دارد. نوع پیوست های هر فهرست بها با سایر فهرست بها ممکن است متفاوت باشد ولی به طور کلی، پیوست های فهرست بها عبارتند از:

• مصالح پای کار
• ضریب طبقات
• شرح اقلام هزینه های بالاسری
• ضریب منطقه
• دستورالعمل تجهیز و برچیدن کارگاه
• کارهای جدید

پیوست مصالح پای کار

مصالح پای کار به مصالحی گفته می شود که برای اجرای موضوع پیمان، مورد نیاز باشد و در کار نصب شود و با توجه به اسناد و مدارک پیمان به ویژه برنامه زمانبندی اجرای کار و مشخصات فنی، توسط پیمانکار تهیه و در انبار کارگاه یا محل انباشت مصالح به نحوی که قابل بازرسی، اندازه گیری و شمارش باشد انبار می شود. صورتجلسه ورود مصالح شامل نوع، مقدار و تاریخ ورود می بایست توسط مهندس ناظر تنظیم شود.

در پیوست مصالح پای کار، توضیحاتی در مورد مصالح، هزینه حمل، نحوه پرداخت در صورت وضعیت های موقت، لیست مصالح پای کار آن فهرست و مصالح پای کار ستاره دار بیان می گردد. برای مثال در پیوست مصالح پای کار فهرست بهای واحد پایه ابنیه، به موارد زیر اشاره شده است:

• در بهای واحد مصالح پای کار فهرست، هزینه بارگیری، حمل تا 30 کیلومتر و باراندازی مصالح در کارگاه منظور شده است و هزینه حمل مازاد بر 30 کیلومتر فقط برای موارد پیش بینی شده در فصل حمل و نقل تعلق می گیرد.
• در صورت وضعیت های موقت، 70 درصد بهای مصالح پای کار بعلاوه کل هزینه حمل مازاد بر 30 کیلومتر برای مصالح مشمول و حسب مورد با احتساب ضریب منطقه، ضریب بالاسری و ضریب پیشنهادی جزء پیمانکار (ضریب پیشنهادی کل با توجه به ضوابط) منظور می شود.
• در صورت وضعیت ماقبل قطعی (بعد از تحویل موقت) و صورت وضعیت قطعی، نباید هیچ نوع مصالح پای کار منظور شود. مصالح مازاد بر مصرف در کارگاه، متعلق به پیمانکار بوده و باید توسط ایشان از کارگاه خارج شود.

پیوست ضریب طبقات

قیمت های درج شده در فهرست بها برای انجام کار در طبقه همکف و زیر همکف می باشد و چنانچه کار در طبقات بالاتر از همکف و پایین تر از طبقه زیر همکف انجام شود، بابت هزینه حمل مصالح به طبقات مذکور و افت مصالح ناشی از حمل به آن طبقات و سختی اجرای کار، ضریب طبقات تعیین و در برآورد هزینه اجرای عملیات منظور می شود.

پیوست شرح اقلام هزینه های بالاسری

در این پیوست شرح اقلام هزینه های بالاسری مشخص شده است. هزینه بالاسری در پروژه ها به دو دسته هزینه های بالاسری عمومی و هزینه های بالاسری کار تقسیم می شوند. منظور از هزینه بالاسری عمومی، هزینه هایی است که نمی توان آن هزینه ها را مختص یک کار/پروژه خاص پیمانکار دانست؛ مانند هزینه نگهداری دفتر مرکزی، هزینه دستمزد نیروی انسانی دفتر مرکزی، هزینه تهیه اسناد شرکت در مناقصه ها و … که برای کلیه پروژه های پیمانکار به صورت مشترک استفاده می شوند. ولی منظور از هزینه های بالاسری کار، هزینه هایی است که مختص یک کار/پروژه مشخص می باشد و ردیف هزینه کرد آن در هر پروژه جدا از پروژه های دیگر است و به هفت دسته به شرح زیر تقسیم می شوند:

ردیف های بالاسری کار:

• هزینه های سرمایه گذاری
• هزینه ضمانت نامه ها (پیش پرداخت، انجام تعهدات، وجوه حسن انجام کار)
• هزینه مالیات
• سود پیمانکار
• هزینه های مستمر کارگاه شامل دستمزد نیروی انسانی سرپرستی عمومی کارگاه، اداری، مالی و تدارکات، کمپ، حراست و … بعلاوه هزینه غذای کارکنان و کارمندان پیمانکار، هزینه تأمین وسیله ایاب و ذهاب کارگاه، هزینه های آزمایش های پیمانکار، هزینه های نگهداری عملیات انجام شده تا زمان تحویل موقت و … .
• هزینه های تهیه مدارک فنی و تحویل کارگاه
• هزینه های بیمه سهم پیمانکار و بیمه بیکاری نیروی انسانی کارکاه در طرح های غیرعمرانی

پیوست ضریب منطقه

قیمت های واحد درج شده در فهرست بها بر مبنای امکان دسترسی آسان به عوامل چهارگانه اجرای کار شامل:

• دستمزد نیروی انسانی
• اجاره بهای ماشین آلات
• نرخ مصالح
• نرخ حمل

محاسبه شده است و لذا به منظور جبران هزینه های مضاعف به دلیل تفاوت در امکانات، شرایط آب و هوایی، شرایط جغرافیایی، مسافت از مرکزی اصلی در مناطق مختلف کشور، ضریب منطقه تعریف و به هر منطقه تخصیص داده شده و می بایست در برآورد انجام کارها منظور گردد. ضرایب منطقه در حال حاضر مطابق بخشنامه شماره 69416/94 مورخ 1394/04/30 سازمان برنامه و بودجه مشخص می گردند. بخشنامه شماره 69416/94 مورخ 1394/04/30 سازمان برنامه و بودجه را از اینجا دانلود کنید.

فرمول محاسبه ضریب منطقه در پروژه هایی که در مناطق مختلف انجام می شوند

برای پروژه هایی که در مناطق مختلف انجام می شوند، ضریب منطقه براساس میانگین وزنی ضرایب منطقه با توجه به مبلغ برآورد هزینه اجرای کار در هر منطقه و از رابطه زیر محاسبه می گردد:

پیوست دستورالعمل تجهیز و برچیدن کارگاه

تجهیز کارگاه عبارت است از عملیات، اقدام ها و تدارکاتی که باید به صورت موقت برای دوره اجرای کار، انجام شود تا آغاز و انجام دادن عملیات موضوع پیمان طبق اسناد و مدارک پیمان میسر شود.

در این پیوست شرح عملیات تجهیز و برچیدن کارگاه در خصوص تهیه طرح جانمایی تجهیز کارگاه و تأمین ساختمان های عمومی و پشتیبانی، محوطه سازی، راه های دسترسی و ارتباطی و سرویس و انحرافی، آب و برق و گاز و مخابرات کارگاه و … مشخص شده است. بعضی از نکات قابل توجه دستورالعمل تجهیز و برچیدن کارگاه عبارتند از:

نکات قابل توجه:

• هزینه تجهیز و برچیدن کارگاه می بایست به صورت مقطوع برآورد گردد. با توجه به رشته های مختلف، سقف 4 تا 5 درصد مبلغ برآورد هزینه اجرای کار بدون تجهیز و برچیدن کارگاه باید رعایت گردد. برای اطلاع از جزئیات، دستورالعمل تجهیز و برچیدن کارگاه را از اینجا دانلود کنید.
• هزینه تجهیز کارگاه اضافی، تنها برای کارهای جدید پرداخت می گردد.
• ساختمان ها و تأسیسات موقت کارگاه که برای تجهیز کارگاه احداث می شوند باید در برابر حوادث اتفاقی مانند آتش سوزی و سیل توسط پیمانکار بیمه شوند.
• تجهیزات و مصالح بازیافتی تجهیز کارگاه متعلق به پیمانکار است. اگر ساختمان ها و تأسیسات تجهیز کارگاه احداث شده مورد نیاز کارفرما باشد، بهای مصالح بازیافتی براساس نرخ متعارف روز با توافق طرفین تعیین و پرداخت می شود. با پرداخت وجه به پیمانکار، ساختمان ها و تأسیسات مذکور به کارفرما واگذار می شود. در این حالت هزینه برچیدن آن ساختمان ها و تأسیسات به پیمانکار پرداخت نمی شود.
• تجهیز ساختمان های اداری، دفاتر و محل های سکونت و مانند آن، پس از برچیدن کارگاه متعلق به پیمانکار است.
• ردیف های تجهیز و برچیدن کارگاه به سه نوع تقسیم می شوند. نوع اول ردیف هایی که مستلزم احداث ساختمان، تأمین و نصب تجهیزات، تأسیسات و اقدام های مربوط به نگهداری و تعمیرات می باشند. 70 درصد بهای این ردیف ها به تناسب عملیات احداث پرداخت می شود و 30 درصد باقیمانده به تناسب عملیات نگهداری و تعمیرات در مدت پیمان پرداخت می شود. در خصوص ساختمان های پیش ساخته، 30 درصد همراه با نصب و 70 درصد در طول پیمان بابت نگهداری و تعمیرات پرداخت می شود. نوع دوم ردیف هایی که مستمر در طول اجرای کار انجام می شود مانند سرویس کارکنان که به صورت مستمر در مدت پیمان پرداخت می شوند. نوع سوم ردیف هایی که با توجه به نیاز کار و برنامه زمانبندی اجرا می شوند که به تناسب پیشرفت عملیات آن ردیف، پرداخت می شوند.

منظور از برچیدن کارگاه، اقدامات لازم جهت بازگرداندن وضعیت کارگاه به شرایط زمان تحویل گیری می باشد. هزینه برچیدن کارگاه پس از اتمام عملیات و برچیدن کارگاه در صورت وضعیت منظور و پرداخت می شود.

پیوست کارهای جدید

در این پیوست، نحوه تعیین قیمت کارهای جدید ابلاغی به پیمانکار مشخص شده است. اگر برای کار ابلاغی، در فهرست بها و مقادیر منضم به پیمان، قیمت واحد وجود داشته باشد، دقیقاً از آن قیمت با اعمال تمام ضرایب شامل بالاسری، منطقه، ضریب پیشنهادی پیمانکار و … استفاده می شود. چنانچه در فهرست بها و مقادیر منضم به پیمان، قیمت واحد برای کار جدید ابلاغی پیش بینی نشده باشد، مطابق بند ج ماده 29 شرایط عمومی پیمان عمل می شود. اهم نکات این پیوست عبارتند از:

• مطابق شرایط عمومی متعارف پیمان، سقف مبلغ ابلاغ تغییر کار و کار جدید، تا 25 درصد مبلغ اولیه پیمان می باشد.
• چنانچه کار جدید ابلاغی، صرفاً خرید تجهیزات باشد، تنها ضریب بالاسری 1.14 به آن اعمال می شود.
• چنانچه کار جدید ابلاغی نیازمند تجهیز کارگاه اضافی باشد، در مورد اقلام اضافی تجهیز کارگاه و هزینه آن با پیمانکار توافق می شود. سقف مبلغ هزینه تجهیز و برچیدن اضافی بابت کارهای جدید ابلاغی برابر 25 درصد مبلغ مقطوع تجهیز و برچیدن کارگاه پیمان می باشد.

امیدواریم این نوشتار برای شما مفید بوده باشد. لطفاً جهت بهره برداری از این نوشتار، منبع را ذکر فرمائید!